Scherper zicht en meer diepte. Dat is wat de opticien Govert beloofde bij aanschaf van zijn nieuwe bril. Het eerste slachtoffer werd gisterenavond de arme Frans Vermeulen in de interne van Staunton, die in een scherpe partij eruit gerekend werd.

26 a4! Govert heeft scherp gezien dat de twee torens sterker zijn dan de zwarte dame in deze stelling. 26…Tf2 27 De1 Dh5 28 Td2 Tf1+ 29 Dxf1 Txf1+ 30 Kxf1. Op zet 44 voorzag hij namelijk promotie op d8. Het kan niet ontkend worden, best diep. Frans gaf op. (Dat op zet 44, Frans speelde nog met zijn oude bril.)

(Kortstondig) Buurman aan de linkerzijde van Goverts bord, Edwin Zuiderweg licht toe: “Je ziet dat net als bij schaatsen, wielrennen en zelfs het darten, nu ook bij schaken het materiaal steeds belangrijker wordt. Dat gaat intussen verder dan een goede engine voor de voorbereiding of voor een uitgebreide analyse na afloop. Je hebt nu dus ook brillen die zo geslepen kunnen worden dat je gewoon meer en betere zetten waarneemt.” Na zijn eigen flitsnederlaag tegen Ivan Iturralde, is Zuiderweg zeker geïnteresseerd in het adres van Goverts opticien.

12..xe4??

Zuiderweg: “Misschien ben ik toch meer een dammer. Ik had echt alleen naar dxe4 gekeken. Maar terugslaan is niet verplicht.” Na 13. Pg5 groeiden de problemen zwart al snel boven het hoofd.

Pellikaan – Vermeulen; Nieuw versus oud

“Ik lijk wel gek”. Met deze woorden overhandigde M. Meeuwsen, herintredend in de schaakarena, afgelopen zaterdag 10 euro voor deelname aan het Groninger Combinatierapidtoernooi. Na afloop maakte hij een ostentatief finito-gebaar en sprak “dit was dus eenmalig, ’t is gebeurd.” Zijn standaard-reactie op een niet op alle fronten even voorspoedig verlopen schaaktoernooi. Een van de klachten was het niet aflatende geroezemoes rond om hem heen.

Het werd zo een pittige dag voor Meeuwsen, niet in de laatste plaats door een non-stop confabulerende deelnemer in een belendende groep. Confabuleren? Het woord bestaat echt en Lucas C. is er een meester in. Continu orakelend komt het woord geregeld langs. Ook het praatschaak van Ton B. werd gehekeld. Praat-ie niet dan gnuift en snuift hij alles bij elkaar, aldus Michiel.

Maar niet alleen hij, ook verscheidene andere deelnemers pleiten nu voor extra bevoegdheden voor wedstrijdleider Van Beersum in de toekomst. De Beer zou moeten worden uitgerust met twee kaarten, een gele en een rode. Bij oeverloos geklets en -zwets kan hij eerst geel tonen en bij herhaling vliegt desbetreffende deelnemer met rood uit het toernooi. Fons van Hamond wil tegen een kleine vergoeding wel als VAR opereren, heeft hij al aangeboden. Hij wordt een tweede stel ogen en oren voor de Beer.

Terug van weggeweest….maar hoe lang?
^{_{Foto: G. Pellikaan}}

“Ik stel voor dat De Beer voortaan aan zijn koppelriem een schaar en ducktape krijgt zodat hij klepstra’s als B. en C. de mond kan snoeren. Wat waren die twee erg zeg, je komt geen moment in je concentratie.”

Het kunstschaken is een relatief nieuwe discipline binnen de schaaksport, die vooralsnog weinig bekendheid geniet. Jammer, want als je de schoonheid ervan eenmaal begint waar te nemen, wordt punten scoren een stuk minder belangrijk. Een lovend juryrapport 10 9 9 9 10 9 9 9 10 geeft dan heel wat meer voldoening dan 1-0 of 0-1.

Maar wat is het precies? Laat ik beginnen met de oudst-bekende figuur: De acht.

De acht

De loper is het ideale stuk voor de volmaakte acht. Met een paard kan het theoretisch ook, maar de kans dat het onderweg sneuvelt is groot en dan is kunstschaken ook wel weer keihard: dat is einde oefening. Met een toren lukt het zelfs helemaal niet om een acht te maken.

In Takkebos-Kok, Kersttoernooi 2022, volgde: 10…Lc8! 11 Pf1 Le6! 12 d4 Lc4! 13 Pe3 La6! 14 Pf5 Lc8!!

Vijf zetten van een ongekende schoonheid. Negen juryleden beoordeelden deze manoeuvres op overgangen, beweging, presentatie, uitvoering en vooral choreografie. Ze grossierden in negens en en tienen. Dat de partij ten slotte in remise eindigde leverde nauwelijks strafpunten op, want zoals gezegd: de partijuitslag is in het kunstschaken van ondergeschikt belang. Chapeau!

Wat Erwin in de afgelopen KNSB-ronde liet zien was misschien nog wel bijzonderder. Althans: deze figuur had ik zelf niet eerder gezien. De ‘ijsbeer’ lijkt de lading het best te dekken.

De ijsbeer

Voor de perfecte ijsbeer neme men bij voorkeur een paard, loper of toren. Ook de koning is een optie, maar het matrisico is groot en een matstaande koning stopt abrupt met ijsberen.

Voor Erwin leek dit allemaal parate kennis.

In Kok-Kaemingk, Groninger Combinatie 6 – Pallas Deventer 3, speelde wit:

27 Pd3+ Kd6 28 Pf4! Te5 29 Pd3!!

Prachtig. Het paard staat tot twee maal toe weer precies waar het twee zetten eerder ook al stond (op respectievelijk f4 en op d3), en heeft en passant zowel de vijandelijke toren als koning uit zijn directe territorium verjaagd. Even later was ook het wedstrijdpunt daar, een kleine bonus.

Over nieuwe kuren denkt Erwin momenteel na. Wordt het een pirouette met de dame? Een meervoudige axel met een van zijn torens? Komkommerschaaknieuws zal zijn lezers op de hoogte blijven houden.

Of alle 4800 vrienden van Hiddo Zuiderweg op Faceboek intussen zijn ingelicht, is onbekend, maar Hiddo Zuiderweg heeft zijn omslagfoto gewijzigd. Komkommerschaaknieuws wil er bij gebrek aan ander nieuws niet aan voorbij gaan en helpt graag een handje bij de verspreiding ervan.

Wij zagen deze in elk geval niet aankomen. Hiddo heeft er vast goede redenen voor. Je zou een kroontje kunnen zien in zijn nieuwe visitekaartje, wellicht om Amalia -die het momenteel bepaald niet makkelijk heeft- een hart onder de riem te steken. Verder was het bekend dat Hiddo graag met wit speelt, maar tien witte pionnen is een heel verrassend aantal.

Mogelijk is er nog meer over te zeggen, voor commentaar was Hiddo nog niet bereikbaar. We wachten nog even op de persmap, en zullen updates uiteraard zo snel mogelijk publiceren.

ChatGPT kent komkommerschaak wel maar komkommerschaaknieuws nog niet helaas. Voor de redactie is het precies andersom. Komkommerschaaknieuws kennen we al een jaar of tien, komkommerschaak is nieuw voor ons.

Het was april 2014 en Komkommerschaaknieuws stond nog op de site van toen nog Schaakclub Groningen. Maar na afgelopen week actueler dan ooit….

De tuchtcommissie van de Nosbo heeft in een spoedzitting Schaakclub-Groningen-voorzitter Wim Krijnen een schorsing opgelegd van drie Nosbowedstrijden, waarvan twee voorwaardelijk.
Dit naar aanleiding van zijn gedrag afgelopen woensdag tijdens het Nosbokampioenschap. De ronde was koud een uur oud toen de zaal werd opgeschrikt door luidkeelse verwensingen. Weliswaar aan zijn eigen adres, maar de afspraak is al enige tijd dat Krijnen krachttermen achterwege laat of op zijn minst binnensmonds houdt.
Wat Krijnen precies geroepen heeft staat overigens niet vast. Getuigen spreken over “@^&$%%$!”, maar er zijn er ook die het houden op “*&@&)*&*!”. Om welk materiaalverlies het op zijn bord ging, is evenmin duidelijk, zeker is wel dat het om meer dan een los pionnetje draaide.
Krijnen heeft zich neergelegd bij de schorsing. “Ik kan wel in beroep gaan, en van alles beloven, maar de vraag is hoe geloofwaardig dat nog is.”

Hoe graag had hij zijn partijtje meegeblazen, na twee jaar Covid-leed stond het weer teruggekeerde kersttoernooi in Groningen torenhoog op het verlanglijstje van semiprof en schaker-bioloog Edwin Zuiderweg.

ZIjn deelnames gaan terug tot So-on, tot Koop Tjuchem, tot Niemeijer -ware het niet dat hij toen nog niet geboren was-, tot mensenheugnis, ja tot vóór de oerknal, werd wel eens bij wijze van Witz gezegd.

Het lot besliste wreed anders. Werkzaam als Edwin tegenwoordig is in de IT-seector, bleek de bodem van de schaarse portie vakantiedagen hem toebedeeld al lang en breed bereikt. Zelfs de combinatie ’s morgens werken ’s middags schaken zat er niet in. Te veel touretappes gevolgd afgelopen zomer.

De organisatie overweegt een old-school krukje te plaatsen met daarop Edwins foto. Is hij er toch nog een beetje bij. En tussen 17 en 18 uur ’s middags zal er op adhoc-basis dagelijks een meet-and-greet zijn, als Edwin komt kijken hoe het zijn toernooi vergaat.

Deze middag kregen de heren Erwin Kok, Alex van Huisstede en Russell Spears schaaktraining van Peter Bodewes. Opmerkelijk was dat de trainingsessie vooral in het teken stond van excuses. Allereerst bood de trainer zijn excuses aan omdat hij zijn pupillen nog steeds niet naar een hoger plan heeft weten te tillen. Ondanks alle inspanningen en bijeenkomsten kunnen de mannen nog immer niet mat zetten met enkel paard en loper en het bruggetje bouwen in de Lucena-positie wil ook maar niet beklijven. Bij geen van de drie participanten valt ook maar de geringste ratingstijging te bespeuren. Op hun beurt boden Erwin, Alex en Russell hun excuses aan omdat ze niet het beste uit zichzelf weten te halen en blijkbaar niet voldoende hun best doen. Russell stapte ook nog eens extra naar voren om op persoonlijke titel nogmaals zijn excuses aan te bieden aan Peter, omdat hij er altijd doorheen zit te kwekken met dat zware Engelse accent van hem. Hij beloofde ook beterschap en verklaarde plechtig dat een serieuze schaaktrainingsessie iets anders is dan een Engels theekransje.

De Tasman. Het Papendal van Groningen

Lopende het FIDE-onderzoek naar Hans Niemann heeft schaakclub Staunton, uit Stad Groningen, nu zijn eigen onderzoek ingesteld naar de verrassende resultaten van sommige spelers in de interne. Wederom plopt de naam van Hans Serier op. Was het vorig jaar nog matchfixing waar men lucht van dacht te hebben gekregen, nu staat de digitale doping die de schaaksport de laatste tijd teistert ook in het Noorden volop in de schijnwerpers. Deze vorm van onsportief spel lijkt zich als een olievlek te vespreiden en daarmee helaas niet aan de lagere regionen voorbij te gaan.

Op de clubavond van 24 oktober jl zijn steekproefsgewijs de onderstaande cpl-getallen geregistreerd. ‘Cpl’ staat voor centi-pawn-loss. Het geeft het gemiddelde verlies weer, de punten die een speler per zet inlevert ten opzichte van de ‘perfecte’ zet; de zet die de sterkste enigines als beste beoordelen. Hoe lager dit getal, hoe sterker een speler heeft gespeeld.

Uitslagen 24/10 (selectie)
Van Putten – Serier 1/2-1/2
Vermeulen – Pellikaan 0-1
Gomez – Zuiderweg 0-1

Govert Pellikaan verkreeg in zijn nabij gelegen laboratorium, op basis van de partijnotaties, met behulp van de Lichess analysetool de volgende data:

_{CPL tabel, steekproef Staunton 24-10-2022}

Wat we zien is dat het lijstje min of meer de verwachtingen van professor Arpad Elo volgt, op twee dissonanten na. Frans Vermeulen had een beetje een offday, speelde zeker niet vals, en weet zich intussen ontslagen van alle verdere onderzoeken op dit vlak. Chapeau Frans!

Dit geldt echter niet voor Hans Serier. Al tijdens de partij schijnt zijn tegenstander een paar keer te hebben gedacht: “Joh maak nou eens een fout.” Deze kwam niet. De witspeler moest alle zeilen bijzetten.

Deze persoon met het hoogste W-We verlies van de avond – het verschil tussen de behaalde score ( W ) en de verwachte score op basis van het ratingverschil ( We ) – Henk van Putten, verklaart, desgevraagd: “Heb Hans niet zien opwippen tijdens de partij, maar op zijn voetenwerk heb ik niet gelet, stom. Trilplaatje in de zool, cameraatje in horloge, het is tegenwoordig natuurlijk allemaal een peulenschil en een hanslanger.. eh handlanger is zo gevonden”.

Hans (what’s in a name inderdaad) zal de komende weken extra in de gaten moeten worden gehouden. Bestuurslid E. Zuiderweg overweegt om bij de volgende bestuursvergadering al de aanschaf van een scanner op de agenda te zetten.

Jan, boven vanaf een wolk, zal zelf ook met verbazing hebben toegekeken hoe schakers massaal zijn uitvaart overnamen afgelopen vrijdag. Uiteraard was Jan ervan op de hoogte dat hij uit niet zo’n grote familie kwam; in een van de vele prachtige toespraken werd het nog gememoreerd. Maar dat de toeloop van schakers zo enorm zou worden dat wie niet op de hoogte was van wat er plaatsvond in het Dela uitvaartcentrum aan het Hoendiep, hier onvermijdelijk een schakersreünie in heeft gezien, het moet ook voor Jan een aangename verrassing zijn geweest.

Schaken, het was een van de grote hobby’s van deze sympathieke stille kracht achter de schermen, wiens software door iedere Netstand-gebruiker nog vaak herinnerd wordt als gebruiksvriendelijker, overzichtelijker, kortweg: beter. 

Ik droomde vannacht dat Jan intussen verrassend de leiding heeft genomen in een vierkampje met Gerard de Wit, Jeroen Groot en de ook boven weer door ten hemel schreiend veel schaakpech geplaagde Groẞmeister Frank van Indië.

Als laatste stille daad zorgde Jan Schut ervoor dat veel schakers elkaar weer zagen