“Dus de Spassky’s wilden liever in het instructielokaal spelen?”

Het was Fons van Hamond, op deze site wel eens weggezet als vastgoedmagnaat, die mij afgelopen zaterdag tijdens de KNSB-ronde aansprak, toen ik mijn handen aan het wassen was in een van de twee herentoiletten die het Jannes van der Wal Denksportcentrum rijk is.

– “Nee hoor, wij schikken ons altijd naar de vraag.”
– “Dan is dit vreemd, want in het zalenplan stond dat GC5 logischerwijs op dezelfde verdieping als de andere GC teams zou spelen.”
– “Interessant, maar ik als er geen zalenplan met mij wordt gecommuniceerd, weet ik van niets.”
– “Nee, nee, nee, dat bedoel ik niet. Ria gaf aan dat jullie liever in het instructielokaal speelden.”

Doorbraak in deze conversatie, opeens snapte ik de babbel-onische spraakverwarring die buiten mij om ergens eerder die dag geboren was; ‘helemaal geen bezwaar tegen’, zo had ik mijn bericht aan Ria eigenlijk bedoeld: was ‘liever in’ geworden…

– “Nee, dat ‘liever’ klopt niet. Het maakt ons niet uit, dat is wat ik zeg. De meeste teams willen daar helemaal niet spelen, willen bij andere teams van henzelf in één zaal geplaatst worden. Wij hebben maar één team.”

– “Ok dan is het helder. Hopelijk verliezen we nu niet beide onze partij door deze discussie.”

Ik ging door met handen wassen. Wat mij betreft: in onschuld. Het zalenplan, ik hoor het wel, een volgende keer. Of niet. Zowel Fons als ik won overigens zijn partij. Elk van ons volgende zijn eigen teamplan.

Veel schakers kennen het fenomeen: niet meer hogerop komen. Urenlange studie in Oordeel en Plan (dr. M. Euwe), Mein System (dr. A. Nimzowitsj)….de hele Silman-bibliotheek tot je nemen, Chesstempootjes oefenen en allerhande andere schaakpuzzles oplossen tot je er een hoedje van op hebt…. de ratingcurve is allang geen curve meer, zij is verworden tot een sombere, kaarsrechte lijn. Plat als een pannenkoek.

Het is de ultieme Sisyfuskwelling voor de schaker. Moest deze figuur uit de Griekse mythologie eindeloos een rotsblok tegen de berg oprollen, welke telkens weer even hard terugkwam, schakers die geplaagd worden door het pannenkoeksyndroom zien al hun noeste studiearbeid telkenmale resulteren in dat ene zelfde getalletje rond (vaak gezien) de 1500 als er weer een ratinglijst uitkomt. Steeds weer terug bij af. Frustrerend en gekmakend; niet zelden wordt de handdoek geworpen.

Voor hen bedacht Komkommerschaak een troost: het allereerste, enige echte pannenkoekentoernooi. Deelnemen kan een ieder wiens rating minimaal vijf jaar een rechte lijn heeft vertoond. Dit zal gecheckt worden op de website van de schaakbond.

Vermoedelijke speellokatie wordt een buurtcentrum in de Oosterparkwijk, naar een datum wordt nog gezocht.  Het toernooi zal worden gesponsord door Koopmans bakbenodigheden en de eerste prijs zal, benevens een lovende oorkonde, een ruime voorraad dozen zijn van het fijnste pannenkoekenmeel. Maar er zijn meer prijzen: een kilo speciale eierpannenkoekmix voor iedereen die drie nullen op rij scoort bijvoorbeeld.

Al jaren teleurgesteld in je progressie? Houd de agenda in de gaten!

Update 27-10 Lezer Peter Bodewes laat weten dat hij absoluut onmiddellijk zou tekenen voor de pannenkoek; zijn rating gaat momenteel in een steile lijn omlaag. De toernooiorganisatie beraadt zich op zijn verzoek om ook deel te mogen nemen.

Trump en het toernooicomité Stauntongambiettoernooi, wie zou ze ooit verbonden hebben met elkaar? Toch voelde de leden van dat comité zich woensdagavond laat net als Donald Trump na de nipt verloren verkiezingen in 2020. Riep laatstgenoemde in wanhoop uit “Find me 11.780 votes”, de organisatie van het afgeblazen toernooi kwam iets minder gegadigden tekort, maar het gat van 8 deelnemers zou toch een zeer boze penningmeester hebben opgeleverd, dat is zeker. Te ver van het financieel enigszins verantwoorde aantal van 20 vandaan.

En alsnog dreigt er een financieel fiasco, want gevreesd wordt dat Michiel Meeuwsen, pardoes weer begonnen met schaken, de door hem aangeschafte bibliotheek op het gebied van het tweepaardenspel in de nahand, alsmede zijn wekenlange voorbereidingen, volledig komt declareren bij Staunton.

Meeuwsen: “Zo’n gambiettiernooitje sprak me zeer aan, want de kans dat ik in de opening verrast zou worden -toch een van mijn grote makkes tijdens mij gehele schaakcarrière al-is nihil. En dan deze sof.”

Mogelijk kan de zaak in der minne te worden geschikt door volgend jaar dezelfde opening voor te schrijven bij een dan eendaags gambietrapidtoernooi. De eerste plannen zijn gesmeed.

Alleen Bol.com deed goede zaken dankzij het niet doorgegane toernooi.

The scam of the centuy.

Scherper zicht en meer diepte. Dat is wat de opticien Govert beloofde bij aanschaf van zijn nieuwe bril. Het eerste slachtoffer werd gisterenavond de arme Frans Vermeulen in de interne van Staunton, die in een scherpe partij eruit gerekend werd.

26 a4! Govert heeft scherp gezien dat de twee torens sterker zijn dan de zwarte dame in deze stelling. 26…Tf2 27 De1 Dh5 28 Td2 Tf1+ 29 Dxf1 Txf1+ 30 Kxf1. Op zet 44 voorzag hij namelijk promotie op d8. Het kan niet ontkend worden, best diep. Frans gaf op. (Dat op zet 44, Frans speelde nog met zijn oude bril.)

(Kortstondig) Buurman aan de linkerzijde van Goverts bord, Edwin Zuiderweg licht toe: “Je ziet dat net als bij schaatsen, wielrennen en zelfs het darten, nu ook bij schaken het materiaal steeds belangrijker wordt. Dat gaat intussen verder dan een goede engine voor de voorbereiding of voor een uitgebreide analyse na afloop. Je hebt nu dus ook brillen die zo geslepen kunnen worden dat je gewoon meer en betere zetten waarneemt.” Na zijn eigen flitsnederlaag tegen Ivan Iturralde, is Zuiderweg zeker geïnteresseerd in het adres van Goverts opticien.

12..xe4??

Zuiderweg: “Misschien ben ik toch meer een dammer. Ik had echt alleen naar dxe4 gekeken. Maar terugslaan is niet verplicht.” Na 13. Pg5 groeiden de problemen zwart al snel boven het hoofd.

Pellikaan – Vermeulen; Nieuw versus oud

“Ik lijk wel gek”. Met deze woorden overhandigde M. Meeuwsen, herintredend in de schaakarena, afgelopen zaterdag 10 euro voor deelname aan het Groninger Combinatierapidtoernooi. Na afloop maakte hij een ostentatief finito-gebaar en sprak “dit was dus eenmalig, ’t is gebeurd.” Zijn standaard-reactie op een niet op alle fronten even voorspoedig verlopen schaaktoernooi. Een van de klachten was het niet aflatende geroezemoes rond om hem heen.

Het werd zo een pittige dag voor Meeuwsen, niet in de laatste plaats door een non-stop confabulerende deelnemer in een belendende groep. Confabuleren? Het woord bestaat echt en Lucas C. is er een meester in. Continu orakelend komt het woord geregeld langs. Ook het praatschaak van Ton B. werd gehekeld. Praat-ie niet dan gnuift en snuift hij alles bij elkaar, aldus Michiel.

Maar niet alleen hij, ook verscheidene andere deelnemers pleiten nu voor extra bevoegdheden voor wedstrijdleider Van Beersum in de toekomst. De Beer zou moeten worden uitgerust met twee kaarten, een gele en een rode. Bij oeverloos geklets en -zwets kan hij eerst geel tonen en bij herhaling vliegt desbetreffende deelnemer met rood uit het toernooi. Fons van Hamond wil tegen een kleine vergoeding wel als VAR opereren, heeft hij al aangeboden. Hij wordt een tweede stel ogen en oren voor de Beer.

Terug van weggeweest….maar hoe lang?
^{_{Foto: G. Pellikaan}}

“Ik stel voor dat De Beer voortaan aan zijn koppelriem een schaar en ducktape krijgt zodat hij klepstra’s als B. en C. de mond kan snoeren. Wat waren die twee erg zeg, je komt geen moment in je concentratie.”

Het kunstschaken is een relatief nieuwe discipline binnen de schaaksport, die vooralsnog weinig bekendheid geniet. Jammer, want als je de schoonheid ervan eenmaal begint waar te nemen, wordt punten scoren een stuk minder belangrijk. Een lovend juryrapport 10 9 9 9 10 9 9 9 10 geeft dan heel wat meer voldoening dan 1-0 of 0-1.

Maar wat is het precies? Laat ik beginnen met de oudst-bekende figuur: De acht.

De acht

De loper is het ideale stuk voor de volmaakte acht. Met een paard kan het theoretisch ook, maar de kans dat het onderweg sneuvelt is groot en dan is kunstschaken ook wel weer keihard: dat is einde oefening. Met een toren lukt het zelfs helemaal niet om een acht te maken.

In Takkebos-Kok, Kersttoernooi 2022, volgde: 10…Lc8! 11 Pf1 Le6! 12 d4 Lc4! 13 Pe3 La6! 14 Pf5 Lc8!!

Vijf zetten van een ongekende schoonheid. Negen juryleden beoordeelden deze manoeuvres op overgangen, beweging, presentatie, uitvoering en vooral choreografie. Ze grossierden in negens en en tienen. Dat de partij ten slotte in remise eindigde leverde nauwelijks strafpunten op, want zoals gezegd: de partijuitslag is in het kunstschaken van ondergeschikt belang. Chapeau!

Wat Erwin in de afgelopen KNSB-ronde liet zien was misschien nog wel bijzonderder. Althans: deze figuur had ik zelf niet eerder gezien. De ‘ijsbeer’ lijkt de lading het best te dekken.

De ijsbeer

Voor de perfecte ijsbeer neme men bij voorkeur een paard, loper of toren. Ook de koning is een optie, maar het matrisico is groot en een matstaande koning stopt abrupt met ijsberen.

Voor Erwin leek dit allemaal parate kennis.

In Kok-Kaemingk, Groninger Combinatie 6 – Pallas Deventer 3, speelde wit:

27 Pd3+ Kd6 28 Pf4! Te5 29 Pd3!!

Prachtig. Het paard staat tot twee maal toe weer precies waar het twee zetten eerder ook al stond (op respectievelijk f4 en op d3), en heeft en passant zowel de vijandelijke toren als koning uit zijn directe territorium verjaagd. Even later was ook het wedstrijdpunt daar, een kleine bonus.

Over nieuwe kuren denkt Erwin momenteel na. Wordt het een pirouette met de dame? Een meervoudige axel met een van zijn torens? Komkommerschaaknieuws zal zijn lezers op de hoogte blijven houden.

Of alle 4800 vrienden van Hiddo Zuiderweg op Faceboek intussen zijn ingelicht, is onbekend, maar Hiddo Zuiderweg heeft zijn omslagfoto gewijzigd. Komkommerschaaknieuws wil er bij gebrek aan ander nieuws niet aan voorbij gaan en helpt graag een handje bij de verspreiding ervan.

Wij zagen deze in elk geval niet aankomen. Hiddo heeft er vast goede redenen voor. Je zou een kroontje kunnen zien in zijn nieuwe visitekaartje, wellicht om Amalia -die het momenteel bepaald niet makkelijk heeft- een hart onder de riem te steken. Verder was het bekend dat Hiddo graag met wit speelt, maar tien witte pionnen is een heel verrassend aantal.

Mogelijk is er nog meer over te zeggen, voor commentaar was Hiddo nog niet bereikbaar. We wachten nog even op de persmap, en zullen updates uiteraard zo snel mogelijk publiceren.

ChatGPT kent komkommerschaak wel maar komkommerschaaknieuws nog niet helaas. Voor de redactie is het precies andersom. Komkommerschaaknieuws kennen we al een jaar of tien, komkommerschaak is nieuw voor ons.

Hoe graag had hij zijn partijtje meegeblazen, na twee jaar Covid-leed stond het weer teruggekeerde kersttoernooi in Groningen torenhoog op het verlanglijstje van semiprof en schaker-bioloog Edwin Zuiderweg.

ZIjn deelnames gaan terug tot So-on, tot Koop Tjuchem, tot Niemeijer -ware het niet dat hij toen nog niet geboren was-, tot mensenheugnis, ja tot vóór de oerknal, werd wel eens bij wijze van Witz gezegd.

Het lot besliste wreed anders. Werkzaam als Edwin tegenwoordig is in de IT-seector, bleek de bodem van de schaarse portie vakantiedagen hem toebedeeld al lang en breed bereikt. Zelfs de combinatie ’s morgens werken ’s middags schaken zat er niet in. Te veel touretappes gevolgd afgelopen zomer.

De organisatie overweegt een old-school krukje te plaatsen met daarop Edwins foto. Is hij er toch nog een beetje bij. En tussen 17 en 18 uur ’s middags zal er op adhoc-basis dagelijks een meet-and-greet zijn, als Edwin komt kijken hoe het zijn toernooi vergaat.

Lopende het FIDE-onderzoek naar Hans Niemann heeft schaakclub Staunton, uit Stad Groningen, nu zijn eigen onderzoek ingesteld naar de verrassende resultaten van sommige spelers in de interne. Wederom plopt de naam van Hans Serier op. Was het vorig jaar nog matchfixing waar men lucht van dacht te hebben gekregen, nu staat de digitale doping die de schaaksport de laatste tijd teistert ook in het Noorden volop in de schijnwerpers. Deze vorm van onsportief spel lijkt zich als een olievlek te vespreiden en daarmee helaas niet aan de lagere regionen voorbij te gaan.

Op de clubavond van 24 oktober jl zijn steekproefsgewijs de onderstaande cpl-getallen geregistreerd. ‘Cpl’ staat voor centi-pawn-loss. Het geeft het gemiddelde verlies weer, de punten die een speler per zet inlevert ten opzichte van de ‘perfecte’ zet; de zet die de sterkste enigines als beste beoordelen. Hoe lager dit getal, hoe sterker een speler heeft gespeeld.

Uitslagen 24/10 (selectie)
Van Putten – Serier 1/2-1/2
Vermeulen – Pellikaan 0-1
Gomez – Zuiderweg 0-1

Govert Pellikaan verkreeg in zijn nabij gelegen laboratorium, op basis van de partijnotaties, met behulp van de Lichess analysetool de volgende data:

_{CPL tabel, steekproef Staunton 24-10-2022}

Wat we zien is dat het lijstje min of meer de verwachtingen van professor Arpad Elo volgt, op twee dissonanten na. Frans Vermeulen had een beetje een offday, speelde zeker niet vals, en weet zich intussen ontslagen van alle verdere onderzoeken op dit vlak. Chapeau Frans!

Dit geldt echter niet voor Hans Serier. Al tijdens de partij schijnt zijn tegenstander een paar keer te hebben gedacht: “Joh maak nou eens een fout.” Deze kwam niet. De witspeler moest alle zeilen bijzetten.

Deze persoon met het hoogste W-We verlies van de avond – het verschil tussen de behaalde score ( W ) en de verwachte score op basis van het ratingverschil ( We ) – Henk van Putten, verklaart, desgevraagd: “Heb Hans niet zien opwippen tijdens de partij, maar op zijn voetenwerk heb ik niet gelet, stom. Trilplaatje in de zool, cameraatje in horloge, het is tegenwoordig natuurlijk allemaal een peulenschil en een hanslanger.. eh handlanger is zo gevonden”.

Hans (what’s in a name inderdaad) zal de komende weken extra in de gaten moeten worden gehouden. Bestuurslid E. Zuiderweg overweegt om bij de volgende bestuursvergadering al de aanschaf van een scanner op de agenda te zetten.