Heel af en toe is er hier een serieuze bijdrage. Vandaag gaat die over Frank van Indië, die ik ooit leerde kennen als Frank Emahr, maar wiens echt naam bleek te zijn Frank Lindeman. Hij overleed deze week.

Een clubgenoot vroeg hem eens “Frank, vanwaar toch die voortdurende naamwisselingen? “Antwoord: “Dat hoef ik jou niet aan je neus te hangen vogel. Maar dat heeft een goeroe tegen me gezegd, dat reflecteert eh …mijn persoonlijke groei.”

Het In Memoriam op de site van schaakclub Haren gaat al uitgebreid in op Franks uitgesproken persoonlijkheid. Frank was geen Grootmeester in het schaken, Frank was Intergalactisch Grootmeester. Bobby Fischer was zijn collega, wat Bobby als een gunst moest zien, een voorrecht. Nu kon Frank wel degelijk een potje schaken. Hij versloeg Timman. In een simultaan weliswaar, maar in die simultaan in 1987 in Sneek was hij de enige die dat lukte.

Herinneren zullen we ons hem bovenal als kleurrijke bon-vivant, bohémien en kunstenaar. Graag had ik hier een van zijn doeken getoond, maar ik ken niemand die zijn werk ooit heeft mogen bewonderen. Wijlen Gerard de Wit en Jaap Ham kondigden eens een bezoekje aan zijn atelier aan, maar ontmoetten weinig gastvrijheid: “Jongens, ik heb de knuppel klaarliggen om jullie naar buiten te sabelen.” Het enige wat Frank mij een keer toevertrouwde over zijn kunstwerken was dat ze voor astronomische bedragen over de toonbank gingen. Tja, dat verbaasde mij natuurlijk niet.

Frank speelde een rol in verscheidene komkommertjes, waarvan de bovenste al een paar keer geciteerd wordt door Andreas Tasma op de site van Haren:

De intergalactische paradox
Intergalactisch correspondentieschaak
Torn between two lovers

Bijrollen waren er in:
Klop eens een wereldkampioen
Iedereen zijn eigen toernooi
(J)aap komt uit de mouw

We zullen hem missen.

Frank in zijn karakteristieke pose achter het bord. (c) Harry Gielen.

De politie van Groningen heeft gistermiddag 15 schakers op de bon geslingerd in de parkeergarage van de IKEA. Ze hadden daar een illegaal schaaktoernooi georganiseerd met klaptafeltjes en klapstoeltjes en zelfs vuurkorven en windschermen om het op de tochtige locatie toch nog een beetje behaaglijk te maken. Alle aanwezige denksporters zijn beboet vanwege een illegale samenkomst en het overtreden van de coronaregels. Toch hadden de meeste schakers die vijfennegentig pietermannen er voor over. Het eerste fysieke Lockdown Rapidtoernooi was al 5 ronden bezig toen de lange arm ingreep. De twee organisatoren van het sportevenement, de gebroeders HZ en EZ, die verder anoniem willen blijven, spreken daarom van een daverend succes. Een van de deelnemers BH is ook vol lof: “Het was gewoon hartstikke fijn om weer eens echte schaakstukken aan te raken en op een echte houten klok te rammen”. Een woordvoerder van de politie zegt dat meerdere verbalisanten een provocerend mondmasker met komkommers erop droegen. “We zoeken nog uit waar die vandaan komen, mogelijk is het een spoor naar degenen die achter dit gebeuren zitten”. 

Onder de IKEA schaken, je moet er maar zin in hebben

Afgelopen zaterdag (16 januari 2021) een medisch artikel in de Volkskrant van drie pagina’s waarin het schaakspel de rode draad vormt. Het corona-virus wordt steeds opgevoerd als een entiteit die een schaakspel uitvecht met de mens. De mutaties worden gezien als schaakzetten. Als voorbeeld worden bijvoorbeeld verkoudheidsvirussen genoemd die ook tot de corona-groep behoren die mogelijk eerst heel dodelijk waren maar afzwakten tot mildere verkoudheidjes met enkel nog snotterigheid. Gezegd wordt dan: een slimme zet van het virus want liggend in bed besmetten mensen minder anderen dan als ze snotterig rondlopen. Hier zegt de auteur ook dat virussen vaak houden van verdedigende zetten. Covid19 dus als catenaccio-schaak. 

Andere vergelijkingen met het schaakspel: hoe meer besmettingen hoe meer schaakborden waarop het virus kan experimenteren. De nieuwe besmettelijker varianten zoals de Britse, Zuid-Afrikaanse en Braziliaanse worden weer gepresenteerd als goede zetten. Covid19 zou ook steeds proberen een bres te slaan in de verdediging van de mens (lees de vaccins en de maatregelen). De mens zou de vaccins steeds een beetje bij moeten stellen om ze werkend te houden. Dit is bij de normale griepprik ook het geval, dat vaccin is ook niet permanent hetzelfde goedje. Het stuk besluit ermee dat we mogelijk een permanente schaakwedstrijd met het virus aan het spelen zijn, waarbij het virus met steeds nieuwe mutaties zetten doet en wij met betere testen, strengere maatregelen en nieuwe vaccins.

Komkommerschaaknieuws zegt: als we dan als mensheid met het Corona-virus aan het schaken zijn, kunnen we dan in plaats van medici niet beter schakers aan het Outbreak Management Team toevoegen? Gommers eruit, Giri erin! Ook adviseur Ernst-Jan Kuipers vliegt er als het aan ons ligt uit, zijn plaats zal worden ingenomen door IM Stefan Kuipers.

Met Gommers lockdown tot aan de zomer

Met Giri, Covid19 snel schaakmat

Omdat Jaap Ham ook geregeld bij ons komt kijken, brengt de redactie af en toe een tegenbezoek. Dat is meer dan beleefheid, het laatste bezoekje inspireerde tot een heuse puzzel! Zoek de zeven verschillen.

Een komkommer of -kapje * voor de eerste inzender met de juiste antwoorden. Voor Jaap is het al de tweede keer dat hij het tot een puzzel schopt. Bij de derde keer is er voor hem ook een komkommer of -kapje.

* zolang de voorraad strekt.

Te dogmatisch denken had Edwin Zuiderweg bijna weer de kop gekost afgelopen dinsdag. Schud hem ’s nachts wakker met de vraag “Wat verslaat een toren?”  en Edwin zal prompt antwoorden: “Twee verbonden vrijpionnen op de 6e rij natuurlijk!”, zich omdraaien en tevreden verder slapen.

Hij keek dan ook zelf niet vreemd op toen hij zijn muis in onderstaande stelling in de online Wintercompetitie tegen Nanne van Foreest opeens 33. Txd5? zag spelen.

Immers: 33…xd5 en 34. c6. Dat tweetal houd je niet meer tegen, daar is geen speld tussen te krijgen. Wat Edwin echter over het hoofd zag, is dat de d-pion een gratis doormars krijgt en met mat promoveert:

33 Txd5 xd5 34 c6 d4 35 c7 d3 36 b7 d2 37 c8D d1D mat

Het zijn geen snelheidsmonsters, verbonden vrijpionnen op de zesde rij, dat stiefelt naar voren, waar een loslopende d-pion op niemand hoeft te wachten.

In plaats van Edwin het bos in te sturen, geloofde Nanne zijn tegenstander op zijn woord. Er volgde in het bovenste diagram 33…Kf7? 34 Td7+ en snel 1-0.

Eerder al kostte een blind geloof in een verst verwijderde vrijpion Edwin wel een vol punt. Het lijkt wachten op het volgende ongeluk.