Een Groninger won gisteren het Wimbledon van het schaken, Tata Steel. Het is niet bepaald nieuws in de marge, maar vanwege zijn noordelijke oriëntatie wil Komkommerschaaknieuws het toch niet ongemerkt voorbij laten gaan. Want wat een spektakel was het. De ontknoping deed dermate veel stof opwaaien dat Komkommerschaaknieuws besloot om achter de schermen wat speurwerk te verrichten naar eventuele verborgen achtergronden. Dit met verrassende opbrengsten.

Wat niet breed bekend is, is dat Tata Steel IJmuiden sinds deze zomer zonder topman zit. En nu blijkt opeens dat de waarnemend grote baas van Tata Steel Europe schaken eigenlijk maar een doodsaai spelletje vindt. Er is van bovenaf sterke druk uitgeoefend op de toernooiorganisatie om meer sensatie. Per slot van rekening gaat het om een enorm bedrag aan sponsorgeld wat er jaarlijks in dit toptoernooi gaat zitten. Niet alleen de schaakkunsten, maar, zo vond men, ook de zenuwen van de deelnemers zouden tijdens deze editie meer op de proef moeten worden gesteld. Jorden van Foreest slaagde met vlag en wimpel en boekte op 21-jarige leeftijd zijn eerste grand slam zege. (Niet-objectief zijsprongetje: Dat er nog vele mogen volgen.)

De grote baas kan tevreden zijn, het brengen van meer leven in de brouwerij is zeker gelukt, al wist de toernooidirectie onconventionele middelen daartoe tot de laatste ronde uit te stellen. Toen gebeurde er ineens zoveel dat sommige ochtendkranten vanmorgen nog steeds in het duister tastten over wat er plaatsvond in de laatste partij. Trouw hield het op remise, waardoor de zwartspeler (Van Foreest) winnaar werd van deze armageddon. Zij die het live volgden, dachten lang dat Giri door zijn vlag was gegaan, totdat duidelijk werd dat de DGT-klok het begaf op het moment dat Giri wat stukken omgooide. Hij zette deze netjes in eigen tijd recht, maar prompt blunderde hij en liet hij een pion van Van Foreest doorlopen – zo is het vermoedelijk gegaan. Chess24 kwam met een reconstructie later op de avond. Voorafgaand aan deze Grand Finale was er met zachte hand nog een speler die hinderlijk lang zat door te schaken van het podium verwijderd, ook niet heel gebruikelijk. Deze speler, Firouzja geheten, kon zelfs in punten nog gelijk komen met beide Nederlandse finalisten. Echter op Sonneborn-Bergerpunten zou hij nooit in aanmerking komen voor de barrage. Dat had hij moeten weten.

Op de vraag van Komkommerschaaknieuws aan toernooidirecteur Jeroen van de Berg of hij vond dat er voldoende gehoor was gegeven aan de wensen van Tata Steel liet hij het volgende weten: “Het verplaatsen van Firouzja had wel wat spectaculairder gekund. Voor volgend jaar overwegen we de inzet van een hijskraan, die spelers die duidelijk te lang aan het doorspelen zijn geruisloos naar de galerij bovenin de speelzaal takelt. Geen discussie ook met arbiters, die van de weeromstuit ook nog vergeten de klok stil te zetten.” Ook aan de allesbeslissende armageddon kunnen nog wat showelementen worden toegevoegd, aldus Van de Berg. “We denken aan een buikdanseres die onder het bord door limbo-danst. Inzepen van sommige stukken is ook een optie, Giri die de boel omgooide, scoorde heel goed. Verder wordt er gekeken naar de pauzes tussen de snelschaakpartijen. Altijd een risico dat kijkers dan wegzappen. Een dweilorkestje past wel bij de tijd van het jaar.”

Of dat allemaal nodig zal zijn is overigens niet zeker. Het liefst namelijk verkoopt Tata Steel zijn Europese tak; een overgang naar het Zweedse SSAB was onlangs al dichtbij. Het kan best zijn dat dan toch alles weer bij het oude wordt en Jorden zijn titel dan onder de normale omstandigheden zal kunnen verdedigen. Zeer sterke zenuwen blijven uiteraard een pre.

Jorden van Foreest: het coolst. (Foto: Tata Steel)